ĆWICZENIA USPRAWNIAJĄCE PERCEPCJĘ WZROKOWĄ

Na percepcję wzrokową składają się złożone procesy analizy i syntezy zachodzące w mózgu. Rozważając związane z nią problemy należy najpierw wykluczyć u dziecka istnienie wad wzroku, a więc nieprawidłowej budowy anatomicznej oka. Korekcja wad w tym zakresie, to sprawa okulisty. Dzieci o obniżonym poziomie percepcji wzrokowej mają zasadnicze trudności ze zróżnicowaniem kształtów, stąd ich problemy z nauką pisania. Błędy w pisaniu są również konsekwencją słabej pamięci wzrokowej. Przyczyną popełnianych błędów ortograficznych jest słaba pamięć wzrokowa ortogramów.
Mylenie podobnych kształtów, a także niemożność wyodrębnienia poszczególnego kształtu z pozostałych powoduje występowanie trudności w czytaniu. Wyodrębnienie pojedynczych liter z pozostałych jest szczególnie trudne przy odczytywaniu pisma „pisanego”, gdzie elementy łączą się ze sobą i izolowanie danych kształtów wymaga sprawnego przebiegu analizy i syntezy wzrokowej. Prowadzone z dzieckiem ćwiczenia usprawniające funkcję analizatora wzrokowego powinny uwzględniać takie jego funkcję jak:

• spostrzegawczość;
• analizę;
• syntezę;
• kierunkowość;
• pamięć wzrokową.

Za kluczowe elementy związane z percepcją wzrokową, mające wpływ na opanowywanie czytania i pisania, uznaje się:

• umiejętność szybkiego rozpoznawania obrazów wzrokowych (spostrzegawczość, automatyzacja procesu syntezy);
• umiejętność ujmowania zależności między całością obrazu i jego elementami składowymi (analiza i synteza);
• orientację kierunkową i przestrzenną;
• pamięć wzrokową oraz koordynację wzrokowo-ruchową.

Rozpoznawanie przedmiotów na obrazkach pokazywanych bardzo krótko.
Prowadzący pokazuje dziecku obrazek przez krótką chwilę i następnie chowa go. Dziecko maj powiedzieć, co jest na obrazku. Ćwiczenie to może również przyjąć formę gry parami. Dwoje dzieci mających jednakową liczbą obrazków siedzi naprzeciwko siebie. Jedno pokazuje obrazek, drugie rozpoznaje, co on przedstawia. Następnie drugie dziecko pokazuje obrazek a pierwsze mówi, co na nim jest narysowane i tak na przemian.

Dobieranie części do całości.
Prowadzący przygotowuje dwa komplety obrazków. Całe i takie same, ale przecięte na dwie części. Rozkłada przed dzieckiem całe obrazki, a następnie pokazuje mu – z drugiego kompletu – górną połówkę jednego z nich. Dziecko ma położyć ją na właściwym obrazku.
W następnych ćwiczeniach można eksponować dolne części obrazków, które są trudniejsze do rozpoznania.

Układanie figur według wzoru, z pamięci i bez wzoru.
Prowadzący przygotowuje (np. wycina z brystolu) różne figury geometryczne, tak by można z nich było układać różne kompozycje. Wykonuje dwa zestawy tych figur o identycznym kształcie i rozmiarach (można wykorzystać klocki typu „mozaika”). Biorąc pod uwagę stopień trudności ćwiczenia, należy uwzględniać trzy etapy:

• kompozycje według przedstawionego wzoru. Dziecko ma przed sobą ułożoną przez prowadzącego określoną kompozycję; obserwując ją, układa taką samą;

prowadzący pokazuje dziecku określony układ figur, prosi, aby dokładnie się przyjrzało i zapamiętało, jak są ułożone. Następnie proponujemy dziecku, aby ułożyło tak samo;

• prowadzący daje dziecku zestaw figur i zachęca, aby ułożył z niego jakąś kompozycję: („coś ładnego”).

Układanie figur z patyczków i klocków.
Ćwiczenie polega na układaniu z patyczków modeli figur (kwadraty, prostokąty, romby, trójkąty oraz różne kombinacje tych figur) lub liter: A, T, K, F, E, H, I, L, M, N, Y itd. Ćwiczenia tego typu mogą, być urozmaicane poprzez układanie z patyczków figur geometrycznych przestrzennych.

Składanie pociętych figur z papieru (kwadrat, trójkąt, koło, romb) według wzoru.
Prowadzący kładzie przed dzieckiem kolejno całe figury, prosząc, aby dokładnie im się przyjrzało. Następnie dziecko otrzymuje figury w częściach i ma z nich (najpierw z 4, a potem z 6 i 8) złożyć taką samą figurę jak ta, którą obserwuje.

Składanie pociętych obrazków (bez wzoru).
Prowadzący podaje dziecku przygotowane obrazki zwierząt, owoców, ptaków itp. pocięte na równe części (4,6,8 i więcej). Instruuje: z tych pociętych obrazków można ułożyć cały obrazek, spróbuj to zrobić. Jeżeli dziecko ma trudności z ułożeniem, prowadzący informuje je co ma przedstawiać każdy obrazek.

Uzupełnianie braków na obrazkach. Prowadzący przygotowuje kilka (kilkanaście) par obrazków. Jeden obrazek z każdej pary powinien być pozbawiony jakiejś części, np. ptak – dzioba, pojazd – koła, grzebień – zęba, koło – szprychy, okulary – szkiełka, dłoń – palca, kot – wąsów, zegarek – wskazówki, oko – źrenicy itp. Pokazuje dziecku kolejno rysunki z brakującymi elementami i mówi: przyjrzyj się tym obrazkom i powiedz, czego w nich brakuje. Jeżeli dziecko nie może zidentyfikować brakujących części, należy mu pokazać obrazek kompletny i zachęcać, aby porównało obrazki i wskazało część brakującą.

Dopasowywanie części obrazków do całości.
Prowadzący przygotowuje obrazki zwierząt (np. psa, kota, krowy, konia, kozy, świni) oraz osobno rysunki ich kończyn. Pokazuje dziecku najpierw obrazki zwierząt prosząc, aby dobrze im się przyjrzało, następnie pokazuje obrazki kończyn i poleca, aby dopasowało je do oglądanych zwierząt.

Wyszukiwanie różnic między obrazkami.
Prowadzący przygotowuje obrazki różniące się między sobą drobnymi szczegółami i część obrazków identycznych — podwójnych.

• Dziecko otrzymuje 2 obrazki podobne. Zadanie polega na odszukaniu i wskazanie różnic między nimi.
• Dziecko otrzymuje serię obrazków różniących się nieznacznymi szczegółami. W serii znajdują się 2 obrazki jednakowe. Zadaniem dziecka jest ich odnalezienie.
• Dziecko otrzymuje 2 jednakowe zestawy, zawierające kilka obrazków różniących się od siebie różnymi szczegółami. Zadaniem dziecka jest dobranie pary takich samych obrazków z obydwu zestawów.

Kreślenie kształtów graficznych w powietrzu.

• Prowadzący „kreśli” palcem w powietrzu proste figury geometryczne (koło, trójkąt, kwadrat). Zadaniem dziecka jest naśladowanie tych ruchów. Jeśli dziecko ma duże trudności przy naśladowaniu ruchów – prowadzący wykonuje ręką dziecka odpowiednie ruchy.
• Prowadzący „kreśli” .palcem w powietrzu kształty wybranych liter. Dziecko naśladuje jego ruchy z jednoczesną artykulacją. Najpierw w powietrzu, a potem na materiale stawiającym mały opór, np. na tacy z piaskiem lub kaszą.

Odtwarzanie z pamięci uprzednio zaobserwowanych elementów wzrokowych oraz stosunków przestrzennych, jakie między nimi zachodziły.
Do ćwiczeń należy przygotować: kilka drobnych przedmiotów (gumka, ołówek, linijka, agrafka, kreda itp.), figury geometryczne (wycięte z kolorowego papieru i naklejone na karton) — koło, kwadrat, trójkąt. Przebieg ćwiczenia:

• prowadzący układa na stole kilka przedmiotów. Zadaniem dziecka jest zapamiętanie jak największej ich liczby oraz wskazanie miejsc, na których leżały. Przykładowo, prowadzący eksponuje dwukrotnie te same przedmioty, ale zmienia się ich układ. Zadaniem dziecka jest wskazanie różnic między dwoma kolejno eksponowanymi układami przedmiotów;
• prowadzący układa na stole figury geometryczne z kolorowego papieru. Zadaniem dziecka jest ułożyć po pewnym czasie te same figury w tych samych miejscach. W kolejnych ćwiczeniach skraca się czas ekspozycji i wydłuża przerwę między ekspozycją a wykonaniem zadania;
• prowadzący rysuje w obecności dziecka proste figury geometryczne. Zadaniem dziecka jest odtworzenie z pamięci kształtu figur i ich położenia w stosunku do siebie oraz w stosunku do kartki papieru.

Odtwarzanie na tablicy flanelowej układów przestrzennych. Prowadzący przygotowuje tablicę flanelową, elementy takie jak domy, drzewa, ptaki, dzieci itp. Dziecko pod dyktando układa na tablicy obrazek, dla ułożenia którego konieczne jest rozumienie określeń słownych oznaczających układy przestrzenne, zależność między przedmiotami (np. mniejszy – większy). Np. dziecko na środku tablicy ma ustawić dom, nad domem umieścić ptaki, obok domu drzewo. Miedzy drzewem a domem ma stać dziewczynka. Można pomóc dziecku w przypadku trudności, wyjaśniając pojęcia lub używając określeń prostszych.
Dziecko może również rysować obrazek na kartkach kratkowanego papieru na podstawie słownej instrukcji. Musi wyłonić z tekstu istotne określenie kierunków i stosunków przestrzennych i musi je prawidłowo zrozumieć oraz zastosować przy rysowaniu. Prowadzący poleca zaznaczyć na środku kartki punkt (kropkę na skrzyżowaniu linii) i od tego momentu wydaje polecenie prowadzenia linii np. prowadź ołówek trzy kratki wyżej, teraz jedną kratkę w lewo, teraz jedną kratkę niżej itp. Prowadzący musi wcześniej narysować sobie na kratkowanym papierze kilka prostych rysunków schematycznych.

Na kartkach z brystolu prowadzący przygotowuje trzy rysunki:

• dwie proste równolegle w odległości 1 cm;
• dwie proste równoległe w odległości 5 mm;
• okrąg o promieniu 4 cm oraz kilka okręgów wewnętrznych o zmniejszających się promieniach co 5 mm.

Zadanie dziecka polega na narysowaniu ołówkiem linii pomiędzy liniami już narysowanymi tak, aby ich nie przeciąć. Zamiast ołówka można użyć cienką wskazówkę.

Różnicowanie przecinających się figur.
Na kartkach z brystolu prowadzący rysuje przecinające się figury:

• kwadrat i trójkąt;
• kwadrat, trójkąt i okrąg;
• kwadrat, prostokąt, trójkąt, romb, okrąg.

Osobno wykonuje rysunki pojedynczych figur, tj. kwadratu, trójkąta, prostokąta, rombu i okręgu. Prowadzący pokazuje dziecku pojedyncze figury i poleca, aby takie same odnalazło wśród figur przecinających się. Następnie dziecko obrysowuje figury kolorowymi kredkami, wodząc po konturze (każdą figurę, innym kolorem).

Różnicowanie położenia figur w przestrzeni.
Prowadzący przygotowuje rysunek pięciu krzesełek tak, aby 4 z nich miały identyczne położenie, a jedno – inne. Zadaniem dziecka jest wskazanie krzesełek, które mają takie samo położenie w przestrzeni, oraz tych, które różnią się położeniem od pozostałych. Ćwiczenia można utrudnić, dorysowując dowolną liczbę krzesełek – figur, przy czym niektóre z nich powinny mieć identyczne położenie w przestrzeni. (Krzesełka można zastąpić innymi figurami asymetrycznymi, np. sierp księżyca, filiżanka z uszkiem itp.)

Percepcja stosunków przestrzennych.
Prowadzący przygotowuje kartkę brystolu A4 z narysowanymi kropkami rozmieszczonymi symetrycznie (po 9 na każdej ćwiartce karty). W górnej lewej i prawej ćwiartce łączy 4 kropki odcinkami, natomiast dolną lewą, i prawą ćwiartkę pozostawia bez połączeń. Dziecko ma połączyć odcinkami kropki w dolnych ćwiartkach tak, jak w górnych. Wzory połączeń mogą być rozmaite, ale należy przestrzegać jednej zasady w rozwiązywaniu ćwiczenia.
Odmianą tego ćwiczenia jest rysowanie wzoru pod dyktando (w lewo, w prawo, w górę, w dół itp.).

Wzrokowe rozpoznawanie kierunku ułożenia strzałek; kształtowanie pojęć kierunku w górę, w dół, w lewo, w prawo, skośnie w lewy górny róg, skośnie w prawy dolny róg itd.
Prowadzący przedstawia dziecku planszę ze strzałkami w kwadracikach oraz kartkę papieru z kwadracikami bez strzałek. Zadaniem dziecka jest narysowanie strzałek w pustych kwadracikach, w takim samym położeniu jak we wzorze (planszy).

Układanie pociętych liter.
Prowadzący wycina z brystolu 12 prostokątów i wypisuje na nich litery alfabetu drukowane i pisane w trzech jednakowych seriach (3×4).
Jedna seria pozostaje jako wzór (nie rozcięta), druga jest rozcięta na 4 równe prostokąty, a trzecia na cztery trójkąty.

Zadania dla dziecka:

• ułożyć literę (dowolną z serii 2, obserwując taką samą literę nie pociętą (wzór z serii 1);
• ułożyć literę z serii 3, obserwując odpowiednią literę z serii 1;
• ułożyć dowolną literę z serii 2 lub 3 bez wzoru.

Należy ćwiczyć z dzieckiem głównie te litery, z którymi ma ono kłopoty w pisaniu i czytaniu.

Rozpoznawanie i odwzorowywanie liter z układów dwu- i trzyliterowych.
Prowadzący przygotowuje na kartkach papieru wzory nakładających się na siebie liter.

Zadania dla dziecka:

• na planszy są dwie litery nakładające się na siebie, rozpoznaj je, proszę, wypowiedz ich nazwy, a następnie napisz te litery osobno. Jedną literę możesz napisać kolorem czarnym za pomocą flamastra, a drugą kolorem czerwonym. Prowadzący proponuje dziecku aby litery, z którymi ma kłopoty w pisaniu podczas lekcji oznaczyło kolorem czerwonym;
• na planszy są trzy litery nakładające się na siebie, rozpoznaj je, a następnie napisz osobno. Kolor czerwony, jak poprzednio, zarezerwowany jest dla liter, z którymi dziecko ma trudności.

Rozpoznawanie liter wśród zestawu innych liter.
Na karcie papieru prowadzący pisze określoną literę, np. a, na prawo od niej zestaw innych liter. Zadaniem dziecka jest znalezienie wskazanej litery (może być ona wielokrotnie powtórzona) wśród zestawu wielu innych. Po odnalezieniu litery dziecko ma za zadanie prawidłowo ją odczytać, a następnie napisać.

Rysowanie kształtów literowych za pomocą szablonu.
Dziecko podkłada papier pod szablon z literą i obwodzi ołówkiem po stronie wewnętrznej. Następnie zamalowuje kredkami lub farbami i wycina. W następnym etapie dziecko maluje literę pędzlem na dużym arkuszu papieru, a na końcu zapisuje literę w zeszycie. Dziecko może lepić literę z plasteliny, układać ze sznurka itp.. Od początku .należy łączyć literę z przedmiotem rozpoczynającym się odpowiadającą jej głoską. Wykorzystać tu można alfabet obrazkowy.

Ćwiczenia z ruchomym alfabetem.
Prowadzący przygotowuje ruchomy alfabet, oraz serię obrazków (10-15) przedstawiających pojedyncze przedmioty, zwierzęta lub osoby. Dziecko rozpoznaje nazwy poszczególnych przedmiotów (zwierząt, osób) znajdujących się na obrazkach i przyporządkowuje pierwsze litery tych nazw do właściwych obrazków. W dalszej kolejności układa z ruchowego alfabetu jednowyrazowe podpisy pod obrazkami i zapisuje je w zeszycie.

Rozpoznawanie podobnych i odmiennych liter w wyrazach.
Prowadzący przygotowuje na arkuszach papieru pary wyrazów:

Każda para wyrazów zakreślona jest ramką. Po prawej stronie jest wolne miejsce na wpisanie liter, które są wspólne dla tych par wyrazów oraz liter różniących je.
Zadaniem dziecka jest porównanie wyrazów w każdej parze, a następnie wpisanie liter w wydzielonym polu. Litery wspólne dla pary wyrazów dziecko wpisuje flamastrem czarnym, a odmienne flamastrem czerwonym.

Wyszukiwanie identycznych liter i sylab.
Prowadzący przygotowuje kartoniki z wypisanymi pojedynczymi literami, teksty drukowane, i alfabet ruchomy.
Prowadzący pisze na tablicy określoną literę i poleca dziecku aby wyszukało taką samą w tekście, który ma przed sobą i podkreśliło ją. Następnie prosi dziecko o podniesienie kartonika z tą literą. W dalszym etapie prowadzący pisze literę o podobnym do poprzedniej kształcie i ponawia polecenie z tym, że dziecko podkreśla literę w tekście innym kolorem. Na przykład wyszukuje i podkreśla na zielono „a”, następnie czerwonym kolorem podkreśla wyszukane „o” (analogicznie postępuje z parami liter p-g, m-w, n-u, d-b). W dalszym ciągu ćwiczenia prowadzący układa z tymi literami sylaby a dziecko podkreśla je w tekście, układa z alfabetu ruchomego i wreszcie przepisuje je do zeszytu. Zakończeniem ćwiczenia może być ułożenie przez dziecko wyrazów z tymi początkowymi sylabami.

Wyszukiwanie wyrazów z jednakową litera. Dziecko przyglądając się prostemu tekstowi ma odczytać tylko te wyrazy, w których występuje np. litera „g” następnie wyrazy z literą np. „d”. Po odczytaniu powinno przypomnieć sobie te wyrazy i zapisać je w zeszycie. Potem jeszcze raz czytając dany tekst dziecko ma podkreślić na zielono wyrazy z „g”, a na czerwono wyrazy z „d”.

Pisanie „po śladzie”.
Dziecko otrzymuje zeszyt z literami napisanymi w postaci kropek. Zadanie polega na połączeniu tych kropek z jednoczesną artykulacją.

Układanie krótkich wyrazów i ich przekształcanie.
Prowadzący przygotowuje koperty z obrazkami i kartoniki z literami drukowanymi. Np. obrazek jednej kury i obrazek przedstawiający kilka kur oraz kartoniki z literami: k, k, u, r, a, i. Albo obrazek kota i drugi obrazek przedstawiający dwa koty oraz litery: k, k, o, e, y, i, t. Dziecko układa pod obrazkami podpisy z pojedynczych liter i odpowiednio przez zmianę litery je przekształca, np. kura, kurka, kurki – kot, koty, kotek, kotki – ryba, ryby, rybka, rybki itp.

Składanie sylab w sensowne wyrazy za pomocą suwaków prostych i zegarów.
Dziecko przesuwając suwak ma możliwość składania sylab w sensowne wyrazy. Jeden z wyrazów oznacza nazwę narysowanego przedmiotu na suwaku. Dziecko, poszukując nazwy przedmiotu, odczytuje wyrazy poprzez składanie sylab. Oprócz suwaków prostych można zastosować suwaki zegarowe.

Zadanie dziecka może polega na takim przesunięciu zegara (suwaka), aby dobrać sylabę, która razem z pierwszą tworzyłyby wyraz wypowiadany przez prowadzącego. Można też prowadzić ćwiczenia polegające na odczytywaniu wyrazów zaczynających się od tej samej sylaby. Wówczas prowadzący porusza zegarem (suwakiem) a dziecko odczytuje kolejno dwusylabowe wyrazy, w których tylko druga sylaba ulega zmianie.

Układanki sylabowe.
Prowadzący przygotowuje serię obrazków przedstawiających zwierzęta, zabawki, środki lokomocji, kwiaty, rasy psów, przybory szkolne itp., oraz jednowyrazowe podpisy na kartonikach i te same wyrazy rozcięte na sylaby, (l koperta powinna zawierać 8—10 obrazków i odpowiednia liczbę podpisów w postaci całego wyrazu i tych samych wyrazów rozciętych na sylaby).
Dziecko rozkłada na stole obrazki i układa pod nimi podpisy, a obok kartoniki z sylabami tworzącymi dany wyraz. Koperty powinny zawierać osobno wyrazy dwusylabowe proste, potem trzy i więcej sylabowe.

Dobieranie zdań do obrazków.
Prowadzący przygotowuje kilka do kilkunastu obrazków oraz podpisy do nich w formie zdań:

• dziecko układa kolejno podpisy pod rozłożonymi na stole obrazkami. Po ułożeniu podpisów odczytuje je głośno pod kontrolą prowadzącego;
• prowadzący na krótko pokazuje dziecku podpis i dziecko po krótkiej ekspozycji wybiera odpowiedni obrazek spośród innych;
• dziecko otrzymuje podpisy a obrazki umieszczone są na biurku prowadzącego. Dziecko odczytuje jeden napis, przechodni do obrazków i wybiera z nich jeden odpowiedni do podpisu. W ten sposób czyta kolejno wszystkie zdania i dobiera właściwe obrazki.

Segregowanie podpisów.
Prowadzący przygotowuje komplet składający się z jednego obrazka i 10-12 podpisów, z których część nie pasuje do sytuacji, przedstawionej na obrazku.
Dziecko segreguje podpisy nadające się i nie nadające się do obrazka. Teksty opracowane są w ten sposób, że dziecko zmuszone jest do bardzo dokładnego czytania. Zdania muszą się różnić tylko jednym określeniem np. zdanie, które pasuje do obrazka: „Zosia ma czerwone buty” ma odpowiednik „Zosia ma czarne buty”. Napisy trzeba tak konstruować, bo do właściwego wyboru obrazka nie wystarczyło odczytanie jakiegokolwiek urywka.

Porządkowanie zdań.
Prowadzący przygotowuje obrazek i kilka zdań opisujący sytuację przedstawioną na nim (każde zdanie na osobnym kartoniku). Zadanie dziecka polega na takim uporządkowaniu zdań, by utworzyła się historyjka opisująca treść obrazka.

Rozsypanki wyrazowe.
Dziecko otrzymuje jeden obrazek i 3-4 zdania dotyczące tego obrazka pocięte na wyrazy albo 4-5 obrazków i zdania do każdego z nich pocięte na wyrazy. Zadanie dziecka polega na ułożeniu zdań z pojedynczych wyrazów i przypasowanie do właściwego obrazka.

Uzupełnianie luk w tekście.
Dziecko dostaje obrazek zawierający wyraźną, czytelną akcję, oraz tekst drukowany na kartonie opisujący to, co dzieje się na obrazku. Tekst jest niepełny – ostatnie lub środkowe wyrazy zdań są w nim opuszczone. Wyrazy te są napisane na oddzielnych kartonikach. Ponadto pełny tekst – wydrukowany powtórnie – podany jest dziecku w rozsypance (każdy wyraz osobno).
Uczeń powinien przeczytać tekst opisujący obrazek i wypełnić istniejące w nim luki. Następnie mając skompletowany tekst przed oczyma ułożyć identyczny z rozsypanki.

Uzupełnianie w tekście brakujących detali.
Dziecko otrzymuje prosty tekst (np. z pisma dla dzieci). W tekście tym opuszczono wszystkie detale literowe – kreski, kropki, „ogonki” i znaki interpunkcyjne. Na dole arkusza umieszczony jest ten sam tekst drukowany w pełnym wydaniu.
Dziecko ma za zadanie uzupełnić wszystkie brakujące elementy liter i znaki przestankowe czerwoną kredką. Przy pracy dziecko może korzystać z poprawnego tekstu. Na zakończenie dziecko odczytuje tekst.

Zagadki.
Zadaniem dziecka jest wyszukanie w ciągach słownych:

Nazw zwierząt.

1. Skończyłem zadanie.

2. Trzeba rano wstać.

3. Daj mi razowca!

4. Idziemy pieszo.

5. Stach podnosi ołówek.

6. Kotara się rozsunęła.

7. Wiatr złamał parasol.

Nazw drzew

1. Mama kupiła Uli palto na zimę.

2. Pies był uwiązany na łańcuchu.

3. Dzisiaj będzie smaczny sos na obiad.

4. Staś ma ciepłą jesionkę.

5. Czy to pole twojego taty?

6. Zosia grabi liście.

 

Rozsypanki wyrazowe do układania wg wzoru.
Dziecko otrzymuje prosty tekst w całości i taki sam rozcięty na wyrazy.
Zadaniem dziecka jest ułożenie z pojedynczych wyrazów tekstu wg wzoru, a następnie odczytanie całości.

Dobieranie obrazków odpowiednio do treści zagadek.
Dziecko otrzymuje proste zagadki wycięte z pism dla dzieci\ i obrazki stanowiące ich rozwiązanie. Zadaniem dziecka jest głośne odczytanie zagadki i wyszukanie obrazka stanowiącego jej rozwiązanie.

Uzupelnianki literowe – różnicowanie dźwięków i liter podobnych (np. b-p).
Dziecko otrzymuje serię obrazków – każdy z nich przedstawia jakiś przedmiot lub zwierzę w którego nazwie kryje się „b” lub „p” albo obie te głoski. Pod obrazkiem umieszczony jest (drukowanymi literami) podpis, ale niepełny – brak w nim omawianych liter. Ich miejsce można zaznaczyć kropką np. .ałwan, la.a. Litery „b” i „p” wydrukowane i wycięte są osobno.
Dziecko czyta niepełny podpis pod obrazkiem, orientuje się jakiej litery brak i uzupełnia lukę, odczytując następnie cały wyraz głośno. W ten sposób można przygotować serię obrazków dla innych liter o podobnych kształtach (o-a, m-n) oraz uzupełnianki ortograficzne (rz-ż, ó-u).

Rozwiązanie rebusów.
Dziecko odczytuje kolejno poszczególne części rebusu, zapisuje każdą z nich w zeszycie przedzielając je pauzą. Następnie łączy odpowiednio człony rebusu, zapisuje rozwiązanie i głośno odczytuje (często potrzebna jest tu pomoc prowadzącego).